Den Haag herontdekt auto als melkkoe

Het is wel duidelijk dat het kabinet de 14%-bijtellingsregeling voor zuinige auto’s gaat afschaffen. Niet omdat het in vele opzichten zo’n verkeerde maatregel is, maar gewoon omdat het te veel geld kost.

Officieel heeft Den Haag er nog niets over bekend gemaakt, maar volgens bronnen van de NOS – en die houden we maar voor betrouwbaar – zal in de door staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes beloofde ‘Autobrief 2.0’ een veel ‘soberder’ regeling bekend worden gemaakt, die op 1 januari 2016 van kracht zal worden. Waarschijnlijk zal die Autobrief niet een paar weken ná Prinsjesdag worden geopenbaard, zoals eerder aangekondigd, maar al op of rond die Derde Dinsdag in September.

Verrassend is de afschaffing niet, zeker niet sinds de Algemene Rekenkamer in mei bekendmaakte dat de fiscale maatregelen om de CO2-uitstoot van het wegverkeer te beperken sinds 2007 liefst vijf miljard euro hebben gekost. Dat is véél te veel, vind nu kennelijk ook de regering. Het is in ieder geval buitensporig veel duurder dan de normale prijs voor ‘afkoop’ van overmatige koolzuurgasproductie. Of alleen de 14-procentsregeling er aan moet geloven, of dat ook de klassen met 4, 7 en 20 procent op de schop gaan weten we nog niet.

De 14-procentsregeling wordt slachtoffer van z’n eigen succes, want sedert de invoering ervan ontstond er een run op er onder vallende ‘zuinige’ auto’s. Gek genoeg niet alleen door lease- of andere zakelijke rijders, maar ook door particulieren. Niet dat die er fiscaal een stuiver op vooruit gingen, maar vooral doordat de auto als statussymbool zijn rol aan het verliezen is en het eigenlijk wel goed staat om in een kleine en zuinige – maar tegenwoordig wel comfortabele – auto te rijden. En, niet te vergeten, omdat kleinere auto’s in alle opzichten goedkoper zijn. Dat de autobranche weinig met deze trend opschoot zal de klant terecht, maar de overheid jammer genoeg worst wezen.

Die branche is trouwens in grote meerderheid wel blij met de afschaffing, want hij werkte buitengewoon marktverstorend. De autowereld vond het minimaal lastig dat het soms om één grammetje uitstoot ging of een auto door de fiscus beloond of juist gestraft werd. Want die rare maatstaf was immer óók bepalend voor de hoogte, of zelfs afwezigheid, van de BPM.

Nu vrees ik dat de Autobrief ook minder leuk nieuws zal bevatten over juist die BPM – en/of de MRB. Hoe precies weten we nog niet, maar het ligt in de lijn der verwachting dat ook daar Den Haag de koppeling aan de uitstoot op de schop zal worden genomen. Het is intussen de vraag in hoeverre elektrische en hybride auto’s aangepakt gaan worden. In zijn berichtgeving rept de NOS daar niet over en ook elders heb ik geen duidelijkheid kunnen verkrijgen. Maar het is moeilijk voorstelbaar dat ze geheel buiten schot blijven. Dat zou trouwens wel een doodsteek blijken voor zeker de elektrische tractie, maar ook voor de meeste hybrides. Die laatste leveren dan alleen nog brandstofbesparing op.

Maar er moet geld worden gevonden en het lijkt er op dat de auto als melkkoe is herontdekt. Nu is de BPM, als luxe-belasting (vroeger zelfs officieel ‘Weeldebelasting’ geheten) de EU een ernstige doorn in het oog. Met een maatregel die in z’n algemeenheid neerkomt op een verhoging daarvan hoeft Wiebes niet in Brussel aan te komen. Financiën zelf wil trouwens ook van die BPM af, maar dat is een ander verhaal. Dus? Het meest voor de hand liggend is weer eens een verhoging van de motorrijtuigenbelasting. Daar zal het gewicht van de auto bepalend blijven en niét de uitstoot.

Die uitstoot is wel recht evenredig met het brandstofverbruik. Dat is bij veel, maar vooral hybride auto's in de praktijk fiks hoger dan de officiële opgave. Dat ligt meer aan de rijstijl, dan aan de techniek van de auto zelf. Niettemin wordt ook nu weer de automobielindustrie verweten de uitstootmeting te vervalsen, althans tenminste te beïnvloeden. Die industrie heeft de, uit de jaren zeventig van de vorige eeuw stemmende, meetmethode niet bedacht, al staat ze bepaald niet te springen om tot een nieuw systeem te komen, al zit dat in Brussel wel in de pijplijn. Effectuering zal nog wel een paar jaartjes duren. Maar aangezien de huidige metingen in overgrote meerderheid op een rollenbank binnenshuis plaatsvinden, volgens een nauwkeurig omschreven simulering, zijn verhalen over afplakken van carrosserienaden en inklappen van buitenspiegels fabeltjes. Dat de airco wordt uitgezet is heel wat anders. Dat gebeurt bij de meeste auto’s met stop/start-systeem immer ook.

Hoe dan ook, we zien de Autobrief met, laten we maar zeggen, belangstelling tegemoet.