De nieuwe D3-uitvoering van de Volvo suggereert meer nieuws onder de zon dan de werkelijkheid laat zien. In de XC90 is het label D3 slechts een ‘re-badge’ van de 2.4D dieselmotor met 163 pk en moet het stellen zonder de nieuwe, daarvan afgeleide tweeliterdiesel uit de andere Volvo-modellen die hetzelfde vermogen levert. Blijkbaar vindt Volvo het niet (meer) de moeite waard om hun grootste model ermee uit te rusten. Het ‘nieuwe’ aan de D3-uitvoering schuilt daarom alleen in het ontbreken van vierwielaandrijving (AWD).

Hoewel de XC90 in de Verenigde Staten van meet af (2003) aan met voorwielaandrijving verkrijgbaar is geweest, biedt Volvo in Nederland deze mogelijkheid pas in de ‘nadagen’ van de XC90 aan. Daar zijn ze meteen de enige in, want andere merken van full-size concurrenten zien daar geen brood in. De vraag of een robuust, onverzettelijk SUV-karakter zich (emotioneel) laat verenigen met louter aandrijving op de voorwielen zullen we niet uitgebreid beantwoorden, wel van belang is of de XC90 met ‘FWD’ uit de voeten kan tijdens de dagelijkse kilometers op het vertrouwde asfalt

De voorwielaangedreven XC90 D3 is samen met een nieuwe, tot 200 pk opgestookte D5 dieselvariant sinds modeljaar 2011 opgenomen in het leveringsprogramma. De ‘instapper’ staat vanaf 63.995 euro in de prijslijst en is daardoor 5500 euro voordeliger dan de (krachtiger) variant met AWD. Aangezien de D3 identiek is aan de 2.4D dieselmotor staat er 163 pk en 340 Nm tot onze beschikking. Volvo koppelt die krachtbron standaard aan de zestrapsautomaat Geartronic. Hoewel de XC90 in deze specificatie twee ton aan kilo’s in de schaal legt, is de Zweed er onder normale omstandigheden niet mee onderbedeeld.

Vooral op lagere snelheden reageert de dieselkrachtbron adequaat op bewegingen van het rechterpedaal, geholpen door de Geartronic die graag de toeren er in houdt. Die goede bedoelingen van de automaat zijn echter lang niet altijd noodzakelijk. De krachten van de D3 komen namelijk dermate soepel en vroeg vrij dat een hoger verzet ook soelaas biedt. Dat komt ook de stilte in het interieur ten goede, want de vijfcilinder is bij stationair toerental en onder acceleratie altijd hoor- en soms ook voelbaar. Daaruit blijkt de XC90 niet meer de jongste. Helaas is de transmissiesoftware het meestal niet met ons eens zelf een hoger verzet te kiezen in de manuele modus. Op de snelweg raakt de fut er langzaam uit, wat vooral merkbaar wordt bij een inhaalactie; veel praatjes (toeren, vijfcilindersound) maar relatief weinig actie. Eenmaal op de rechterbaan keert de rust direct terug en doet de XC90 waarvoor hij is gemaakt; comfort bieden voor lange afstanden. Dan blijkt ook een verbruik van 1 op 12 nog best haalbaar en dat is wel zo prettig.

Hoewel de tand des tijds langzaam aan het interieur begint te knagen – dat uit zich vooral in de inrichting van de multimediavoorzieningen en flinke, massieve bedieningsknoppen – valt de stilte en het zitcomfort in de XC90 nog steeds te prijzen. Afrol- en windgeluiden blijven voor dit type auto mooi beperkt. En wie plaatsneemt op de ‘Chestnut Soft leder’ stoelen in deze Summum-uitvoering wil daar voorlopig niet meer uit; door het formaat en de zachte afwerking blijft de Zweed in zijn rol als familiecruiser en is het zeer aangenaam vertoeven. Tijdens deze winterse dagen bieden de zetels bovendien extra gerief door de standaard aanwezige stoelverwarming voorin. Die lekkere fauteuils hebben als keerzijde dat de beenruimte weer niet overdadig is; wie wat langer is komt met de knieën tegen de rugleuning aan. Wel wordt de XC90 standaard geleverd als zevenzitter door de in de bagagevloer geïntegreerde zitjes. Ideaal voor de kleinste gezinsleden, niet voor volwassenen.

Het aandrijven van alleen de voorwielen brengt de XC90 D3 onderweg niet van zijn stuk. Daarvoor is de punch van de diesel niet stevig genoeg om de voorwielen bij het minste of geringste aan het dansen te krijgen. Bovendien is de Geartronic vooral subtiel in het vrijlaten van de kracht naar de wielen. Slechts bij kletsnat wegdek en onder vollast is slechts hier en daar een kleine ingreep van de tractiecontrole noodzakelijk. De wegligging van zo’n grote lobbes stelt evenmin teleur, want ondanks zijn nadrukkelijk comfortabele inslag helt de carrosserie niet dramatisch over en hebben de voorwielen maar beperkt de neiging de buitenkant van een bocht op te zoeken. Wat dat betreft staat deze grootste Volvo nog steeds zijn mannetje tegenover de concurrentie, ondanks dat zijn geboortejaar alweer ruim zeven jaar achter de rug ligt. Toch liever iets meer dynamiek in plaats van ontspannen zoeven? Dan heeft Volvo de R-Design uitvoering met sportonderstel. Toch zouden wij niet voor deze versie opteren; zijn comfort is juist een heel sterke factor in de beleving van de XC90. Door niet te investeren in het sportief te laten zijn van een auto met dit formaat en gewicht heeft Volvo een Comfort Utility Vehicle in handen. Vinden de Amerikanen ook wel prettig, één van de belangrijkste afzetmarkten van de Zweed.

Is de Volvo XC90 D3 FWD een zinvolle toevoeging aan het gamma? Rationeel gezien wel, omdat het lagere prijskaartje een aardige slok op de borrel scheelt en de rijeigenschappen op het vertrouwde asfalt er niet zo zeer onder te lijden hebben. Daardoor blijft de XC90 onverminderd een buitengewoon comfortabele reisauto in zijn klasse. De D3 dieselmotor doet graag zijn best en koppelt redelijke prestaties aan een net brandstofverbruik, al lonkt de krachtiger D5 door zijn grotere daadkracht en reserves. Ook dat is immers een vorm van comfort en luxe.