Volvo en Audi leveren al lange tijd Cross Country- en Allroad-varianten op basis van standaardmodellen. Een succesvol recept, zo is gebleken. Nu crossovers populairder zijn dan ooit spelen meerdere merken hierop in. Mercedes-Benz kwam bijvoorbeeld met de E-Klasse All-Terrain en Ford binnenkort met de Fiesta Active. Soms gaat het om een heuse off-roaduitvoering, soms ‘slechts’ om stoere aankleding. Al deze merken waren echter niet de eerste en zijn ook zeker niet de enige met dergelijke modellen. In het lijstje van vandaag schijnen we eens het licht op de vroegere, onbekendere en vergeten modellen.

AMC Eagle

Voor modeljaar 1980 breidde AMC het leveringsprogramma van de Concord uit met de Eagle, die als op zichzelf staand model werd gepositioneerd. De Eagle was in feite de off-roaduitvoering van de Concord, met vierwielaandrijving en grotere rijhoogte. De auto was destijds de enige vierwielaangedreven personenauto in de VS en kon ook daadwerkelijk voor (licht) off-roadwerk worden ingezet. Naast de sedan en stationwagon stonden ook andere carrosserievormen in de Eagle-prijslijst, waaronder een coupé- en cabrioletversie. Met recht een vroege crossover. Zowel de Concord als de Eagle werden overigens ook officieel rechtstreeks in Nederland geleverd.

Fiat Avventura

De huidige Fiat Punto Evo loopt al weer sinds 2009 mee en in de basis zelfs sinds 2005. Dat neemt niet weg dat er nog steeds nieuwe uitvoeringen van verschijnen. Zo kwam Fiat India in 2014 met de Avventura, waarmee het merk lokaal inspeelt op de vraag naar stoere stadsauto’s. Zoals bij verreweg de meeste dergelijke uitvoeringen, gaat het ook bij de Avventura puur om uiterlijke aankleding. Daarbij gaat men wel een stapje verder dan gebruikelijk, door het reservewiel op de achterklep te monteren. De Avventura wordt ook als op zichzelf staand model gepositioneerd. Het afwijkende front ten opzichte van ‘onze’ Punto staat los van de off-roadbehandeling, dat hoort bij de Indiase facelift van 2014, die voor alle Punto-modellen aldaar geldt.

Ford Fiesta Crossroad

De nieuwe Ford Fiesta is sinds kort leverbaar en volgend jaar komt daar onder andere de Active-uitvoering bij. Als Active wordt de auto voorzien van off-roadaankleding. Het is echter niet voor het eerst dat Ford een dergelijke off-roaduitvoering van de Fiesta presenteert, want in 2007 introduceerde het merk voor Europa de Fiesta Crossroad. Ook voor dat model blijft het puur bij een stoerdere bodykit, technisch veranderde er niets aan de populaire hatchback. Ondanks dat dat wel zo lijkt, is de auto niet eens hoger op de pootjes gezet.

Renault 18 Break 4x4

In 1983 introduceerde Renault een vierwielaangedreven versie van de 18 Break, om zo in te spelen op de 4x4-mode van destijds. Ook in het geval van de Renault gingen de overige technische wijzigingen niet verder dan een iets grotere rijhoogte. Aan visuele aankleding deed men ook al, een 4x4-logootje achterop, grote zwarte randen aan de onderkant van de koets en rode striping met 4x4-vermelding onderscheiden de auto verder van een gewone Break. Met de van de Trafic afkomstige aangedreven achteras voldeed de Renault 18 prima, maar het model kon in alle bescheidenheid niet wedijveren met bijvoorbeeld de door Dangel aangepakte 4x4-versies van Peugeots stationwagens. Bescheiden verkopen, mede dankzij bescheiden motorvermogens, lieten het doek voor de 4x4-uitvoering van de 18 Break al in 1986 vallen en daarmee is de auto altijd zeldzaam gebleven.

Subaru Leone 4x4

Dan hebben we hier de uiteindelijke voorvader van al deze gewone familieauto’s met off-roadbehandeling. Voor modeljaar 1972 breidde Subaru het aanbod van de Leone-modellenlijn uit met een vierwielaangedreven versie van de stationvariant. Daarmee was er voor het eerst vierwielaandrijving leverbaar voor een auto die niet als off-roader ontwikkeld werd (de gelimiteerde Jensen FF-sportwagen even uitgezonderd). De verdere technische wijzigingen bleven beperkt tot extra rijhoogte, maar de auto wist zich daadwerkelijk door lastig terrein te banen, zie het historische persbeeld.

Volkswagen Golf Country

Onbekend noch vergeten, maar toch wilden we je tot slot nog even helpen herinneren aan de Golf Country. Dit is het echte werk. Toen Volkswagen in 1990 de Golf Country op de markt bracht, was dat geen simpel bodykitje zoals de huidige Cross-modellen. Nee, de Country was een volwaardige off-roaduitvoering, compleet met vierwielaandrijving en flink vergrote rijhoogte. Bullbars en een reservewiel achterop maakten het helemaal af. Mocht Volkswagen toch nog een Cross-uitvoering voor de huidige Golf hatchback overwegen, maak dan alsjeblieft een reïncarnatie van de Country.