Naast LPG, het al zeer lang bekende alternatief voor de traditionele autobrandstoffen benzine en diesel, maakt aardgas de laatste tijd furore, zij het op nog bescheiden wijze. Toevallig hebben wij Nederlanders er véél van, in de bekende gasbel onder de Groningse bodem waar het bij Slochteren uit wordt gehaald, en we zouden wel gek zijn om het niet ook te gebruiken voor onze mobiliteit.

Dat echter doen we maar mondjesmaat. De aardgasvloot van personenauto’s groeit heel langzaam, vorig jaar was nog geen 0,1% van de nieuwe verkochte (personen)auto’s geschikt om op aardgas te rijden, maar daaronder vallen natuurlijk niet de auto’s die achteraf een aardgas-installatie ingebouwd hebben gekregen. Net als bij rijden op dan andere gas, LPG, moet er een fiks aantal kilometers worden gereden om de extra kosten terug te verdienen. In ieder geval (het omslagpunt hangt van heel veel factoren af) hebben we het over afstanden die de particulier buiten spel zetten.

Methaan
Hoewel aardgas, of uit biomassa en andere ‘troep’ gegenereerd ‘groen’ gas (net als aardgas bijna helemaal uit methaan bestaand; LPG is een mengsel van propaan en butaan), aanzienlijk beter is voor de luchtkwaliteit dan de gebruikelijke autobrandstoffen, is de fiscus er vreemd genoeg niet bijster vriendelijk voor. Die heeft immers als ­– zeer betwistbare – maatstaf de CO2-uitstoot van het desbetreffende voertuig en bij de Opel Zafira die we te gast hadden bedraagt die bijvoorbeeld een te ‘belastende’ 129 g/km, hetgeen hem weliswaar een energielabel A oplevert, maar de bijtelling op die gevreesde 25% houdt.

Toch produceert een CNG-auto (Compressed Natural Gas, samengeperst aardgas), al dan niet bijgemengd met biogas, prettiger uitlaatgassen dan bij de meer gangbare brandstoffen het geval is. Gemiddeld leveren aardgasvoertuigen 20-25% minder CO2-uitstoot dan bij benzinegebruik; 20% minder CO2-uitstoot dan bij LPG-gebruik; en 5-10% minder dan bij dieselgebruik.

'Klimaatneutraal’
Wordt echter 100% biogas gebruikt, dan rijdt de aardgasauto ‘klimaatneutraal’. Biogas ontstaat door groenafval of mest te vergisten en de productie van dié componenten heeft dan minimaal een compenserende hoeveelheid kooldioxide aan de dampkring onttrokken. ‘Groengas’ bestaat voor het grootste deel uit methaan, net als aardgas. Ongezuiverd biogas kun je meestal niet in een auto stoppen. Door het te zuiveren en op dezelfde kwaliteit te brengen als aardgas kun je het gebruiken voor verwarming, koken en als brandstof voor voertuigen. Groen gas kan direct in de buurt van een vergistingsinstallatie via een klein netwerk benut worden, maar een grotere afzetmarkt wordt mogelijk wanneer groen gas in het gewone aardgasnet ingevoerd wordt. Het wordt daarbij gemengd met het aardgas. Studies wijzen uit dat groen gas op termijn in de helft van onze aardgasbehoefte kan voorzien.

Subsidies
Het is dus een behoorlijk ‘schone’ brandstof, maar anders dan in bijvoorbeeld in Duitsland (vanwaar Opels interesse) propageert de overheid het hier niet in een mate die je van een aardgasland als het onze zou verwachten. Maar vooral lokale overheden zien dat soms behoorlijk anders en tal van regio’s (Haaglanden, Groningen, om een paar te noemen, maar ook de gemeente Amsterdam) stellen aantrekkelijke subsidies ter beschikking van bedrijven die aardgasvoertuigen aanschaffen. De aanzienlijke verschillen tussen al die subsidies bemoeilijken het vaststellen van een algemeen geldend omslagpunt, als ze het al niet helemaal onmogelijk maken.

Ook wordt het vestigen van een laadpunt voor aard- of Groengas wisselend beloond, hetgeen mede de oorzaak zal zijn van het miezerige feit dat er in ons land nog maar zo’n 130 van die laadpunten zijn. Het navigatiesysteem van onze Zafira bracht ze keurig in kaart, helaas met een nauwkeurigheid die wat te wensen overliet. Toch hebben we er een paar redelijk vlot kunnen vinden, waar we € 1,065 per kilogram betaalden. Wanneer je voor je werk in zo’n aardgasauto rijdt met doorgaans nogal vaste routes speelt dat probleem natuurlijk niet, maar is het wel zaak ze zodanig uit te kiezen dat de hele winst niet verdwijnt door het omrijden.

Thuis tanken
Maar wie op aardgas rijdt kan ook thuis, of op het werk tanken. Dan moet je een thuistankinstallatie aanschaffen, bijvoorbeeld een Phill van Teesing, die inclusief installatie € 3.500 kost en waar ook subsidie voor wordt verleend via de MIA (Milieu Investerings Aftrek) regeling en die op je gasleiding aan laten sluiten. Dan kan je bijvoorbeeld je gas-auto rustig ’s nachts vol laten tanken. Dat scheelt weer het langzamere tanken bij een openbare pomp, hoewel dat makkelijker en wat sneller gaat dan met LPG.

Ook dat verlegt het omslagpunt natuurlijk weer, afhankelijk van over hoeveel jaar je die thuislaadinstallatie wilt afschrijven. In ieder geval komen we dan een stuk verder dan de 15.000 km jaarlijks die we voor het gemak maar als vuistregel hanteren – en je moet uiteraard over een garage of erf beschikken waar de auto getankt kan worden. Hoe dan ook, ook het thuis of op de zaak tanken lijkt uitsluiten bedrijfsmatig interessant.

Leverancier Teesing van de Phill-thuistankinstallatie geeft in zijn brochure een interessant rekenvoorbeeld, gebaseerd op jaarlijks 30.000 km rijden met een Volkswagen Caddy. Duizend km rijden op benzine zou daarin € 115 kosten, op diesel € 77 en op CNG € 53. Dat is toch een bruikbare handwijzer, maar we hebben de berekening niet kunnen controleren. 

Onvergelijkbaar
Over het rijden met een aard- of Groengas-auto als de Opel Zafira kunnen we kort zijn. Het verschilt namelijk niet voelbaar van een vergelijkbare versie op benzine (of LPG). Nu is de grap ook hier dat er geen vergelijkbare Zafira bestaat. De 1,6 turbomotor van in dit geval 150 pk wordt weliswaar ook in andere versies toegepast (maar dan met 170 of zelfs 200 pk), echter niet in combinatie met de zestraps handbak. Die andere hebben namelijk een automaat. De zesbak vinden we wel terug in de LPG-Zafira, maar dan zorgt een 1.4 Turbo met 140 pk voor de aandrijving. Het is dus ook niet goed mogelijk het prijsverschil (en dus ook het omslagpunt) vast te stellen, maar als we even niet op de transmissie letten is de CNG-Zafira € 3.500 duurder dan de benzineversie, in dezelfde Design Edition: € 32.945. Dezelfde uitvoering op LPG kost € 32.095. Een handgeschakelde Zafira 1.4 Turbo 140 pk op benzine staat met dezelfde luxe voor 30.845 euro in de prijslijst.

Dat de gas-Zafira geen afwijkend rijgedrag vertoont is trouwens niet helemáál waar, want de gasinstallatie verhoogt het voertuiggewicht met liefst 125 kg. Dat extra gewicht komt deels voor rekening van de vier gastanks die her en der, zonder noemenswaardig ruimtebeslag, in de carrosserie zijn verwerkt en met elkaar 25 kilo gas kunnen herbergen. De benzinetank is er echt voor noodgevallen en omvat 14 liter. Hij rijdt dus als een Zafira met, zeg, twee niet al te zware personen aan boord en dat heeft vooral invloed op de acceleratie. Naar de honderd gaat het in de Groengasser (in verband met een propaganda-actie in Groningen, dat € 2.000 aanschafsubsidie verstrekt, was onze Zafira opzichtig bestickerd) in een slome 11,5 tellen, terwijl hij er op benzine 9,2, of met 200 pk zelfs 8,9 sec. over doet. Had Opel de eindreductie niet aangepast, dan was die honderdsprint nog slaapverwekkender geweest. Ook al doordat de gasversie wel wat stiller draait.

Extra stoelen
Voor de rest is en blijft een Zafira behoren tot de prettiger uitvoeringen van het fenomeen MPV. Indertijd waren ze de eerste die reageerde op de uitvinding van het genre door Renault, hoewel je wel vol zou kunnen houden dat Chrysler met de Voyager net iets eerder was dan de Espace.

Tegenwoordig heeft de Zafira de toevoeging Tourer aan z’n naam hangen en dat biedt de mogelijkheid twee extra stoelen helemaal achterin te hebben, die geheel in de wagenvloer weggeklapt kunnen worden. Heel fraai en erg handig, maar wel voor een meerprijs van € 895. Zeker een zinvolle aanvulling voor de doelgroep die we verwachten, hotels bijvoorbeeld, voor shuttle-activiteiten. Dan is het handig om snel en gemakkelijk zitplaatsen om te ruilen voor bagageruimte.

Met nog wat extra’s, zoals een ‘dubbele’ metaalkleur, aardiger bekleding en wielen, plus een hoogst irritant parkeerhulpje (inclusief dodehoek-waarschuwing) wat je wel uit kunt schakelen, maar dat bij het starten toch weer aanslaat, komt onze Zafira op de lieve som van 36.570 euro, waar de prijslijst begint met € 25.995, voor eentje met de 1,4-l turbomotor van 120 pk en een zesbak. Die instapper heeft trouwens, net als vrijwel alle Zafira’s, Stop/Start, hetgeen op de CNG-versie ontbreekt. Misschien omdat-ie op gas niet zo razendsnel aanslaat als op benzine. Niettemin vreemd, voor zo’n spaarversie. Het officiële verbruik van 6,5 kg/100 l haalden we uiteraard niet, maar het door ons genoteerde 7,3 kg, met veel stadsgebruik, is ook heel netjes.

Omschakelen
Wanneer je trouwens omschakelt van gas op benzine met een simpele druk op een knop op het dashboard, schakelt ook de brandstofpeilmeter over, net als de boordcomputer. Die leerde ons dat we op benzine gemiddeld 8,8 l/100 km hadden gebruikt, maar over te geringe afstanden om maatgevend te zijn.

Samenvattend: ook op aard- of Groengas is de Opel Zafira een lekker ruime, comfortabele en prettig rijdende MPV. In deze uitvoering heeft alleen de milieubewuste ondernemer er iets aan, want een particulier zal hoogst zelden de afstanden rijden die gasgebruik (het geldt namelijk ook voor de LPG-uitvoering) lonend kunnen maken.