Er was natuurlijk (altijd) al een Panda 4x4, die met zijn permanente vierwielaandrijving zijn mannetje stond in het terrein, maar toch vooral op onverharde of besneeuwde wegen uit de verf kwam. Van oudsher waren de Panda’s 4x4 de standaarduitrusting voor postbestellers in de Alpenlanden, maar ook menige leverancier – en natuurlijk particulier – in die aantrekkelijke streken schafte zich de flexibele diensten van zo’n kleine alleskunner aan.

Varianten
Nu streeft Fiat, net als bijna alle concurrenten tegenwoordig, ernaar om op ieder model zoveel mogelijk varianten te creëren. Het beste voorbeeld daarvan is in hun stal de 500, maar ook de leuke Panda biedt mogelijkheden. Met de groeiende vraag naar ‘recreatie-auto’s’ leek deze Cross, een behoorlijk volgeladen versie van de 4x4, met ook nog extra capaciteiten off-road, een interessante mogelijkheid. Of de kansen in ons land van enige betekenis zijn valt echter te betwijfelen: het is te vlak om onder winterse omstandigheden de extra-investering van zo’n 4x4-systeem waar te maken en ook de mogelijkheden om de off-road-sport te beoefenen zijn uiterst beperkt.

Daarbij komt dat de zo aanlokkelijke vanafprijs voor een gewone Panda de tien mille niet overschrijdt, terwijl voor een Cross zowat het dubbele neergeteld moet worden: vanaf € 19.995. Daarvoor levert Fiat dan de versie met de 90 pk TwinAir tweecilinder, want vanwege zijn uitstoot wordt de andere motorisering (1,3 liter viercilinder MultiJet diesel) maar niet eens in ons land gevoerd. Zakelijke, of overheidsinstellingen die een kleine 4x4 diesel nodig hebben, zoals bijvoorbeeld Staatsbosbeheer, mogen zich de luxe van de Cross waarschijnlijk niet permitteren en doen het met een gewone Panda 4x4. In Nederland zijn die boswachters de grootste en zo’n beetje enige klant daarvoor. De Panda 4x4 kost trouwens € 17.490.

Hulpjes
Dan missen ze wel de extra terreinvaardigheden van de Cross, want daar zijn een paar interessante elektronische hulpjes aan het 4x4-systeem toegevoegd. Het centrale sperdifferentieel wordt elektronisch bestuurd en is daardoor in staat op geraffineerde wijze de wielen met de meeste grip de maximale hoeveelheid motorkoppel toe te schuiven. Het maakt de Panda Cross tot een klimmertje dat geweldenaren als een Range Rover bij kan benen.

Voor professionals weinig belangwekkend is het Hill Descent Control dat de bedrijfsleiding op steile afdalingen overneemt. Het houdt de daalsnelheid onder de 5 km/h en net als bij andere hiervan voorziene terreinauto’s hoef je alleen maar te sturen – en vooral van rem en gas af te blijven. Het systeem regelt het piekfijn, maar voor iemand die in het terrein uit de voeten kan wordt de lol van het tonen van die vaardigheid weer een stukje minder. Angsthazen daarentegen worden er buitengewoon moedig van.

Testparcours
Die Hill Descent Control wordt in de Cross bediend met een draaiknop in de middenconsole, die de elektronica bestiert en verder de standen ‘Auto’ en ‘Off-road' heeft. Als altijd is het verbazingwekkend hoe ver je in de basisstand komt, ook op het soms erg listige off-road-testparcours op het immense testterrein van Fiat bij het gehucht Balocco, onder de rook van Turijn. Dat is toch vrijwel geheel in z'n twee te nemen. Alleen op een paar zeer steile, kunstmatige bulten moest de extra-korte één er aan te pas komen. De zesbak met die korte één is ook specifiek voor de Cross.

Vergeleken met de Panda 4x4 kan de Cross zich in nog onherbergzamer terrein begeven, want bodemvrijheid (nu 161 mm) en in- en uitloophoeken (24º en 34º) zijn vergroot. De onderzijde wordt ook met extra platen (‘skid plates’) beschermd die onder voor- en achterbumper de Cross een stoerder aanzien geven, uitgevoerd als ze zijn in een titanium-look – bij alle lakkleuren. In die plaat vóór is de led-dagrijverlichting geïntegreerd. De Cross heeft mistlampen die hoog zijn gemonteerd en ook bijdragen aan het mannetjesputtersuiterlijk. Ook stoer zijn de 15-inch lichtmetalen wielen met daaromheen 185/65 M+S-banden die hun werk in de modder uitstekend doen – op sneeuw konden we helaas niet proberen.

Rijcomfort
Tot genoegen konden we, na het marteltraject op Balocco, vaststellen dat de terreincapaciteiten van de Cross geen afbreuk hebben gedaan aan het rijcomfort op gewone wegen. Ook in deze versie houdt de TwinAir zich bij constante toerentallen erg koest, waar hij bij accelereren een hartige roffel ten beste geeft die ons wél (maar niet iederéén) als aangename mechanische muziek in de oren klinkt.

Verder zit je tamelijk rechtop in een Panda en zijn de stoelen van deze editie de beste totnutoe in die kleine Italiaan. Ook achterin gaat het prima en de bagageruimte is fors en tot het uiterste bruikbaar. De thermostatisch geregelde airco is de meest effective die in een Panda te koop is en ook in het deze dag snikhete Lombardije geheel op z’n taak berekend.

Alles bijelkaar is dit wel de comfortabelste Panda van allemaal én de meest flexibele, kortom de leukste. Maar dranghekken hoeven de Nederlandse Fiat-dealers niet te bestellen, als de Panda Cross in oktober op onze markt komt. Bovendien komt familielid Jeep met een sterke concurrent in de vorm van de technisch verwante Renegade.