Audi wordt luisterrijk door B&O

Toegegeven, het is natuurlijk een op niets slaande vergelijking, tussen een stadsautootje en een hifisysteem, maar die geeft toch wel even aan over wat voor bedragen we het hebben. En dan gaat het natuurlijk om een kaal Upje – en Bang & Olufsen’s auto-hifi is zo aangekleed als het maar even kan. Negentien speakers van topkwaliteit, veertienkanaals versterkers en een totaal vermogen van 1.400 watt. Je Audi als concertzaal.

Want, zo hebben we uitgebreid vast kunnen stellen tijdens een bezoekje aan B&O in het Noordwest-Deense Struer, zo’n systeem is een unieke methode om muziek te beleven. Of, zoals een B&O-medewerker ons toevertrouwde: “Meestal beter dan zo’n Audi-rijder thuis heeft.” Maar een auto-cabine biedt ook een prachtig geïsoleerde omgeving om muziek écht goed te beluisteren – en ongegeneerd mee te zingen.

Ontwikkeling
De reden dat Audi ons naar dat afgelegen Deense dorp (10.500 inwoners, waarvan een derde werkzaam bij B&O) bracht was om eens duidelijk te maken hoezeer met name dit Deense topbedrijf van meet af aan betrokken is bij de ontwikkeling van een nieuwe auto. In dit geval dan van de Audi’s in het premium segment, maar ook voor de kleinere modellen van het merk zijn B&O-installaties te koop en dus wordt ook bij de opzet daarvan B&O in een zeer vroeg stadium ingeschakeld. Sterker nog, vaak gaan ze daar in Struer al aan de slag voordat het design van een nieuwe Audi zelfs binnenskamers al bekend is.

Pizza
De samenwerking van Audi met B&O, dat trouwens ook levert aan – en dús samenwerkt met – Aston Martin, BMW en Mercedes-AMG, dateert van 2005. Daarvóór had B&O de Beierse dochter van het Volkswagenconcern tevergeefs willen interesseren voor geavanceerde soundsystemen. Midden 2004 moet het geweest zijn dat een delegatie van de Denen in Ingolstadt was en te horen kreeg dat Audi misschien 100 van zulke systemen per jaar wilde afnemen. Dát was geen propositie en de Denen dropen af.

Voordat ze de terugreis aanvaardden gingen ze ergens nog een pizza eten en daar viel het besluit dat vruchten af zou werpen: we kopen een A5, bouwen daar een systeem in zoals ons dat voor ogen staat en laten dat hier weer zien, of liever gezegd horen – hoewel ook design van en bij B&O een hoofdrol speelt.

Winterkorn
De door B&O onder handen genomen A5 was toch niet onmiddellijk een winnaar bij de Audi-inkopers, totdat toenmalige topman Winterkorn (inmiddels VW’s bovenbaas) er letterlijk oor van kreeg. Ook weer naar verluidt, heeft hij maar een paar minuten naar de installatie in de A5 geluisterd om te zeggen: “Dat koop ik”.

En toch begon Audi nog voorzichtig, in 2005, want ze verwachtten dat zo’n 5% van de kopers van de modellen waarin de B&O-systemen leverbaar waren ervoor zouden sneuvelen. Het blijken 20% te zijn, met uiteraard hoe duurder de Audi, hoe hoger de bezettingsgraad. En dat terwijl in die tijd een state-of-art audiosysteem voor een auto zo’n duizend euro kostte, terwijl de B&O’s zeker zesmaal dat bedrag vergden.

Ogen horen méé
De werkelijke doorbraak van B&O in de autosector kwam met de komst van de Acoustic Lens in 2006, die kleine tweeters met een voor hogetonenspeakers ongebruikelijk brede uitstraling, die automatisch uit het dashboard rijzen wanneer de installatie wordt aangezet. De Acoustic Lens is een Amerikaanse vinding die door B&O van harte is geadopteerd. Dat verrijzen is trouwens een gimmick, waarbij je alleen kunt zeggen dat het functioneel is dat ze wegzakken wanneer iemand het dashboard wil reinigen. Maar het staat wel erg leuk – net als bij Aston Martin overigens. Bij B&O luidt het motto ook wel: de ogen horen méé.

13.000 in 2012
Vorig jaar verkocht B&O ruim 13.000 geavanceerde hifi-installaties voor auto’s, waarvan het merendeel aan Audi. Twee systemen worden geleverd, het ‘gewone’ en het Advanced, maar het versterkerdeel van die twee wordt binnenkort gelijkgeschakeld, zodat de grotere modellen zich vooral onderscheiden door méér luidsprekers, die B&O overigens bij diverse leveranciers inslaat.

Maar die speakers worden wél allemaal getest in de betonnen Kubus in Struer, waar B&O een unieke opstelling heeft om alle audio-componenten aan alle mogelijke onderzoekingen te onderwerpen, waarna dan de gewenste aanpassingen worden doorgevoerd. En dan gaat het niet alleen om auto-hifi, maar om alle audio van het merk, inclusief de geluidsonderdelen van tv’s. Daarvan werd ons ook getoond hoe daar de beeldvorming wordt geselecteerd en geperfectioneerd, waarbij ook weer gebruik wordt gemaakt van verscheidene toeleveranciers. Want luidsprekers of tv-schermen fabriceren doen ze daar in Struer niet, alleen assembleren, net als hun tweede vestiging, in Tsjechië.

Aluminiumfabriek
Wél in Struer staat een complete eigen fabriek voor het vervaardigen van allerlei aluminium onderdelen, niet alleen voor B&O-apparaten en luidsprekersroosters voor Audi’s, maar er worden bijvoorbeeld ook complete aluminium grilles voor sommige BMW’s vervaardigd, voetsteunen voor AMG’s en dashboardlijsten voor Aston Martins – om maar wat onderdelen te noemen die we op onze rondleiding tegenkwamen.

R&D in München
Bij het ontwerpen van een audiosysteem wordt dus al in een héél vroeg stadium met de designers van nu met name Audi samengewerkt, waartoe B&O dan ook een R&D-vestiging in München heeft. Een auto-interieur is ook akoestisch gezien een gecompliceerde ruimte, met allerlei beperkingen voor alleen al het plaatsen van de speakers. “Ideaal zou zijn twee grote boxen in het dashboard”, vertrouwt een van de geluidsingenieurs ons toe, “maar dat kan natuurlijk niet. Ook in de portieren kunnen ze niet altijd zitten waar wij dat graag wouden willen, vanwege raammechanismen of veiligheidsvoorschriften.”

Bij het testen – en testen en testen – wordt ook gekeken naar het maskeren en onderdrukken van bepaalde geluiden die de auto zelf voortbrengt en zeker ook naar onderdelen die mee gaan trillen bij bepaalde frequenties uit het audiosysteem. En dat kan daar in Struer allemaal geregeld worden. Niet verwonderlijk dat de auto-installaties van Bang & Olufsen fors aan de prijs zijn. Net als hun schitterende tv’s en andere consumentenelektronica.