Met de introductie van de nieuwe Smart Fortwo en forfour, die vanaf 22 november in de Nederlandse showrooms staan,  heeft het kleine merk Smart er in één klap twee nieuwe modellen bij. Tegelijkertijd wordt direct zichtbaar dat het tweetal in allerlei opzichten naar elkaar toe is gegroeid. Kort gezegd is de nieuwe forfour niet langer een totaal ander model, maar meer een vierdeurs fortwo. Dat blijkt ook als we de meetlat langs beide modellen leggen; de nieuwe Smart Fortwo is wederom 2.69 met lang, de forfour werd ten opzichte van zijn voorganger – die in 2006 uit productie ging – maar liefst 25 centimeter korter en meet nu 3.49 meter. Het kersverse neefje Renault Twingo – die de basis van de nieuwe smarts deelt – is 11 centimeter langer. Je bent de slimste in de stad of niet! Bovendien kunnen we alvast verklappen dat je in de nieuwe forfour meer ruimte achterin hebt dan in de kersverse Fransoos, maar daarover later meer. 

10 centimeter breder
De nieuwe Smart Fortwo is anno 2014 een stuk zelfverzekerder dan zijn voorganger. Dat klinkt een beetje cliché, maar omdat de breedte met 10 centimeter is toegenomen en de wielen ook verder uit elkaar staan, oogt de stadsrakker ook steviger en stoerder. Hoewel het nog steeds een compacte auto is, kun je hem niet meer als een mini-car bestempelen. Of nog erger, als een brommobiel. Feit is dat Smart met de nieuwe fortwo niet alleen de huidige smart-fans gelukkig moet maken, maar ook voor nieuwe aanwas moet zorgen. En daarin scoort het design punten. Wel jammer dat forfour nu gewone portierhendels aan de buitenzijde heeft gekregen, in plaats van de kunststof exemplaren van zijn voorganger en fortwo. Da’s ongetwijfeld een kostenaspect geweest, want de forfour wordt in de Renault-fabriek (Slowakije) gemaakt waar ook de Twingo van de band rolt. De fortwo rolt als vanouds het Franse Hambach van de band.

Smart heeft in totaal 700 miljoen euro in de nieuwe modellen gestoken. Hierbij is oo het DNA van de fortwo geëvolueerd. Diverse karakteristieke elementen zijn opnieuw geaccentueerd (zoals de zilverkleurige tridion veiligheidskooi) of verbeterd. Neem bijvoorbeeld de toegang naar de grotere bagageruimte (nu: 260 liter). Die laat zich nu openen met een druk op de knopje aan de achterruit, waarna je met één hendel in plaats twee schuifjes aan weerszijden van de klep, de klep laat zakken. Een intuïtieve oplossing, waarbij ook vieze vingers tot het verleden behoren bij het sluiten. 

Een vleugje Frans
Uit de gelekte beelden eerder vandaag werd al duidelijk dat Smart niet volledig zélf aan het vernieuwen is geslagen. Het interieur verraadt diverse Renault-details, zoals de stuurhendels, deurgrepen, spiegelbediening, contactslot (aan het stuur!), de handrem, de snelheidsmeter, de binnenverlichting. Zelfs de geur van het interieur ruikt naar een nieuwe Fransoos. Het meest uitgebreide infotainmentsysteem met navigatie zie je ook terug in de Twingo. Toch hebben de Duitsers er echt wel een gezicht aan kunnen geven, veel meer dan bij de kleine drielingen in de markt (Up/Citigo/Mii en Aygo, 108, C1). Ook weten we dat er – buiten een aandeel smartfans – veel klanten zijn die daar sowieso geen punt van maken. Niet in de laatste plaats is het duo van Smart netjes afgewerkt en vinden we ook kleurige stof in de deurpanelen en op het dashboard; een zeldzaam in dit segment.

Ready space
Het interieur van de fortwo en forfour is voorin gelijk maar achterin gaat de forfour verder met een neerklapbare achterbank of twee ‘ready space’ stoelen. In dat laatste geval kan de zitting in de bodem geklapt worden, waardoor er – samen met de neerklapbare bijrijdersstoel – 975 liter mee kan in plaats van een schamele 185. Inderdaad, minder dan de fortwo. Overigens laat het meubilair zich ook nog in een cargo-modus stellen, waardoor je alsnog met vier personen en 315 liter bagage op pad kunt. Vraag ons niet of die passagiers dan benen mogen hebben, maar in de conventionele opstelling en een bestuurder van 1.83 meter kan er prima iemand achter hem zitten. Al zit je op zo’n stoel achterin wel vlak. Leuk voor een uurtje, maximaal. Specifieke voor de fortwo valt te melden dat de standaard zithoogte ietsje (1 cm) is afgenomen. Smart introduceert echter op de fortwo en forfour hoogteverstelling van de bestuurdersstoel. Ook het stuur laat zich verticaal verstellen. Dat zien we graag. 

71 of 90 pk, handbak of ‘DSG’
Ook al biedt de onthulling van de twee nieuwe smart-modellen geen gelegenheid voor rijtests, we kunnen wel al genoeg over de techniek vertellen. Smart voorziet in een 1.0 liter driecilinder met 61 of 71 pk en 91 Nm. De motor zit achterin, ónder de bagageruimte. Ook zijn ze beide achterwielaangedreven. Alleen de sterkste eenliter variant komt naar Nederland en gezien de opgegeven prestaties is dat maar goed ook. De fortwo sprint in 14.9 seconden naar 100 en de forfour neemt 16.9 seconden de tijd, mede dankzij het iets toegenomen(!) gewicht zijn ze iets trager. Het verbruik ligt juist lager, op 4,1 tot 4,3 liter, waarmee de fortwo 93 gram CO2/km scoort en de forfour 98 gram. Geen baanbrekende cijfers om zoals de Panda, of drieling van PSA/Toyota nét 14% bijtelling te scoren, maar in dit segment is dat toch niet zo belangrijk. Goed nieuws is dat het duo ook van de 90 pk sterke 0.9 liter turbomotor van Renault gebruik kan maken. Samen met 135 Nm trekkracht moet die driepitter wel voor genoeg vaart zorgen. Hoeveel vaart, dat is nog niet bekend. Wél is de 90 pk sterke motor te koppelen aan een nieuwe zestrapsautomaat met dubbele koppeling, een primeur in deze klasse. Fabrikant Getrag heeft de transmissie compact gebouwd en meldt dat deze tot 110 pk en 170 Nm aan kan. Weten we meteen wat een eventuele Smart BRABUS in zijn mars kan hebben. De andere modellen zijn overigens voortaan handgeschakeld (vijf versnellingen). Dat zullen de Amerikanen niet leuk vinden en de smart-fans evenmin, maar voor veel potentiele klanten was de verplichte semi-automaat (een handbak was er niet) een afknapper.

Zijwindassistent
Om in rijcomfort en wegligging meer finesse aan te brengen is de vooras nu van het verbeterde type McPherson. Door langere veerwegen en stijvere dempers toe passen, maar ook banden met een grotere wang te monteren, moeten de nieuwe fortwo en forfour zich volwassener op de weg gedragen. Aan de andere kant is de draaicirkel weer kinderachtig leuk: de fortwo heeft slechts 6.95 meter nodig en broer forfour vraagt 8.65 meter. De veiligheid wordt verder verhoogd door – zet je schrap – een zijwindassistent die met remingrepen de eventuele gevolgen van een rukwind kan elimineren met zeer subtiele remingrepen. Dat willen we wel eens meemaken. Lovenswaardig is het debuut van Lane Departure Warning en Forward Collision Warning, waarbij de auto een signaal geeft als je onbedoeld van rijstrook wisselt of mogelijk in een kop-/staartbotsing kunt raken. Met name dat laatste is een aanwinst voor in de stad. In termen van passieve veiligheid heeft elke Smart nu standaard vier airbags plus een knie-airbag voor de bestuurder. Saillant detail is dat de Amerikaanse versie van het vorige model er al acht had… 

Prijzen en showroomintroductie
Prijzen van de nieuwe Smart Fortwo en forfour worden op 31 juli bekend gemaakt. Tegen die tijd weten we ook precies wat de nieuwe uitvoeringen passion, prime en proxy in hun mars hebben. Een leuke optie hebben beide in hun mars: JBL Audio met respectievelijk 8 of 12 speakers. Vanaf 22 november staan de nieuwe smarts bij de dealer. Liefhebbers die niet kunnen wachten, maken eind deze week al kennis met het nieuwe modellengamma tijdens het Transavia Grand Slam beacvolleybaltournooi van Scheveningen of in de MB store! te den Haag. Oh ja, wie een fortwo als cabrio of een fortwo met elektrische aandrijving wilt aanschaffen, is voorlopig aangewezen op het ‘voorgaande’ model.